Tworzenie treści kursów

Ze względów organizacyjnych oraz bezpieczeństwa, pracownicy i doktoranci PG nie posiadają możliwości samodzielnego zakładania nowych kursów. Kurs należy zamówić, a cel ten możesz osiągnąć głównie na dwa sposoby:

• skontaktować się z lokalnym administratorem eNauczania na Twoim wydziale: Lista wydziałowych administratorów 
  LUB
• wypełnić formularz (spora szansa na szybkie utworzenie kursu) na portalu informacyjnym eNauczania, link Załóż nowy kurs w ramce pt. Dla wykładowców (w prawym dolnym rogu widoku strony internetowej): enauczanie.pg.edu.pl/rejestracja (wymagane zalogowanie, dane do logowania takie jak do portalu Moja PG)
  LUB EWENTUALNIE
• w sytuacjach awaryjnych: wysłać e-mail z zamówieniem kursu na adres helpdesk@pg.edu.pl
• przyjść osobiście do Helpdesku PG: cui.pg.edu.pl/wsparcie/helpdesk (nieaktualne w związku z bieżącą sytuacją epidemiczną)

 Po założeniu nowego kursu i nadaniu Tobie uprawnień do niego, możesz przejść do etapu opracowania treści w kursie.

Istnieje możliwość utworzenia kursu zawierającego zarówno materiały w formie dokumentów, linków do stron www oraz materiałów audio i wideo w połączeniu z elementami odpytywania (quizy, lekcje) oraz zadaniami. Aby dodać do kursu nową aktywność lub zasób należy na liście swoich kursów wybrać ten, który chcemy edytować, a następnie:

1. Kliknąć ikonę: Ustawienia oraz: Włącz tryb edycji

2. Kliknąć: Dodaj aktywność lub zasób

3. Wybrać aktywność lub zasób i kliknąć: Dodaj

Pamiętaj, że po dodaniu aktywności lub zasobu możesz je w każdej chwili usunąć lub edytować. Wystarczy, że na stronie głównej danego kursu, przy odpowiednij aktywności wybierzesz opcję Modyfikuj. Tam znajdziesz m.in pozycję Usuń oraz Edytuj ustawienia.

Wstawianie zwykłej tabeli

Aby wstawić tabelę klikamy na ikonie tabelki w edytorze:

Określamy podstawowe parametry tabeli (np. ilość kolumn i wierszy), po czym klikamy przycisk Wstaw:

Wstawiona w ten sposób tabela jest pusta, należy ją wypełnić danymi. Po wpisaniu danych i zapisaniu  strony tabela będzie wyglądała tak:

Taka tabela może być wykorzystana np. do rozmieszczenia danych na stronie, czyli stworzenia pewnego rodzaju układu strony, ale dane nie prezentują się w niej najlepiej. Lepszym rozwiązaniem jest wstawienie tabeli z wybranym stylem.

Wstawianie tabeli ze stylem

Rozpoczynamy od wstawienia tabeli:

W okienku parametrów tabeli rozwijamy listę Klasa i wybieramy z niej klasę tabeli (jedną z dostępnych: szeroka, obramowana, podświetlona, przemienna):

Po wybraniu np. tabeli obramowanej, wypełnieniu jej danymi oraz zapisaniu będzie się ona prezentowała następująco:

Oczywiście pozostałe style prezentują inny wygląd – warto poeksperymentować we własnym zakresie.

Wstawianie tabeli z wieloma stylami

Istnieje także możliwość wstawienia tabeli z wieloma stylami – w tym celu najpierw wstawiamy tabelę z jednym stylem (tak jak pokazano powyżej), po czym wyświetlamy źródło strony klikając na ikonę (< >):

W źródle HTML odszukujemy sekcję z tabelą (rozpoczyna się od "<table"), po czym jej klasę (zaznaczoną poniżej):

Wpisując w tym miejscu właściwości tabeli (szeroka, obramowana, podświetlona, przemienna) możemy łączyć je dowolnie ze sobą uzyskując np. szeroką tabelę podświetlaną lub naprzemienną z obramowaniem.

Nasza przykładowa tabela z klasą szeroka, obramowana i podświetlona po zapisaniu będzie wyglądała następująco:

Podświetlany jest jedynie ten wiersz, nad którym zatrzymany jest kursor myszy.

Edytor tekstowy na platformie Moodle pozwala użytkownikowi wprowadzić dowolny wzór matematyczny poprzez proste graficzne narzędzie. Aby uruchomić narzędzie do wprowadzania wzorów należy z paska narzędzi edytora tekstowego kliknąć ikonę 

Wstawianie kolejnych elementów wzoru polega na wybieraniu ich z listy dostępnych symboli. Lista symboli jest podzielona na pięć kategorii, przechodzenie pomiędzy kategoriami polega na przełączaniu zakładek z górnego paska:

 – cyfry, operatory arytmetyczne, stałe matematyczne, szablony indeksowania i tworzenia ułamków,

 - kwantyfikatory, operatory logiczne i algebraiczne, szablony najczęściej wykorzystywanych funkcji,

 – litery alfabetu łacińskiego,

 – litery alfabetu greckiego,

 – macierze i wyznaczniki.

Tworzenie wzoru polega na wstawianiu odpowiednich symboli w odpowiednie miejsca. Przechodzenie pomiędzy polami wzoru (np. z licznika ułamka do jego mianownika) umożliwiają kursory ,.  Aby wstawić symbol należy znaleźć go na liście i kliknąć. Jeśli wprowadzisz niepoprawny symbol możesz go usunąć używając . W każdym momencie można usunąć wszystkie zapisane znaki i zacząć edycję od początku – .

Po zakończeniu wprowadzania wzoru należy wcisnąć Wstaw wzór.

Będąc w kursie, w centralnej części widoku znajduje się zawartość kursu, która zwykle podzielona jest na sekcje, czyli moduły kursu. Pierwszy moduł z reguły zawiera podstawowe informacje na temat kursu (wprowadzenie), czyli np. sylabus, literaturę, opis modułów kursu i zasad korzystania z nich, słownik pojęć. Kolejne moduły zawierają materiał z poszczególnych tematów lub zajęć. W przypadku kursu wspomagającego tradycyjne nauczanie, mogą tam być zawarte jedynie materiały dydaktyczne (bez dodatkowych opisów umieszczonych przez prowadzącego).

W lewej części widoku mogą się znajdować bloki pomocne podczas korzystania z kursu. Zależnie od kontekstu, mogą to być:

• podgląd ocen (dziennik zawierający punktację za wykonane quizy, zadania, lekcje, itp.)
• widok nadchodzących wydarzeń (informacja o terminach dostępu do quizów, zadań, odbywających się spotkaniach w formie czatu)
• dostęp do wybranego rodzaju składowej (czyli funkcjonalności platformy),
• menu główne – dostępne już na stronie głównej platformy,
• blok nawigacyjny – umożliwia poruszanie się po kursach i składowych danego kursu.

Główna treść kursu może być kształtowana przez paletę aktywności oraz zasobów, które stanowią o wartości platformy e-Learningowej.

Aktywności

Ankieta (Moduł Ankieta zawiera trzy typy instrumentów dla badania oceny i stymulowania kształcenia w środowisku on-line. Nauczyciel może wykorzystać je w celu zebrania danych o swojej klasie i refleksji nad własnymi metodami nauczania.) Certyfikat (Moduł Certyfikat umożliwia stworzenie certyfikatu, jaki otrzymają studenci po zakończeniu kursu. Możemy zadecydować zarówno o jego wyglądzie jak i treści.) Czat (Moduł Czat pozwala uczestnikom na dyskusję poprzez sieć w czasie rzeczywistym. Jest to użyteczne narzędzie pozwalające na lepsze zrozumienie siebie nawzajem oraz tematu, który jest omawiany – sposób funkcjonowania pokojów czatu zasadniczo różni się od asynchronicznych forów.) Forum (Ten moduł może być bardzo istotny na kursie – właśnie w nim odbywa się większość dyskusji. Fora mogą posiadać różną strukturę i mogą umożliwiać ocenę każdego postu przez współuczestników. Posty mogą być przeglądane w różnych formatach i mogą zawierać załączniki. Uczestnicy, którzy są subskrybentami forum otrzymają pocztą elektroniczną kopie każdego nowego postu. Prowadzący może narzucić subskrypcję wszystkim uczestnikom.) Frekwencja (Moduł listy obecności umożliwia prowadzącemu sprawdzanie obecności podczas trwania zajęć. Studenci mają wgląd w informacje o swoich obecnościach. Prowadzący może utworzyć wiele terminów i oznaczyć status obecności jako: "Obecny", "Nieobecny", "Spóźniony" lub "Usprawiedliwiony". Może również wprowadzić własne statusy – według indywidualnych potrzeb. W ramach modułu dostępne są raporty dotyczące wszystkich użytkowników jak również z możliwością wyboru obecności danego studenta.) Głosowanie (Moduł Głosowanie umożliwia nauczycielowi zadawanie pytań i określenie listy wielokrotnych odpowiedzi.) Lekcja (Lekcja pozwala na przedstawienie treści w interesujący sposób na wielu stronach. Każda strona zwykle kończy się pytaniem i kilkoma odpowiedziami. W zależności od postępów studenta, albo idzie on do przodu z materiałem, albo jest cofany. Nawigacja lekcji może być uproszczona ale może też być dużo bardziej skomplikowana w zależności od struktury materiału lekcyjnego.) Opinia zwrotna (Moduł Opinia zwrotna umożliwia stworzenie ankiety do zbierania informacji zwrotnych od uczestników kursu przy użyciu różnorodnych rodzajów pytań, w tym pytań wielokrotnego wyboru, opcji Tak/Nie lub wprowadzania tekstu odpowiedzi. Informacje zwrotne mogą być anonimowe, a wyniki mogą być wyświetlane dla wszystkich uczestników lub ograniczone tylko do informacji prowadzącego kurs.) Pakiet Scorm (Pakiet SCORM jest zbiorem plików przygotowanych zgodnie z pewnym ustalonym standardem, za pomocą tej aktywności można importować treść np. z oprogramowania Lectora) Quiz Hot Potatoes (Moduł HotPot pozwala nauczycielom dostarczane interaktywnych materiałów edukacyjnych dla ich studentów przez Moodle i pokazywanie raportów o odpowiedziach studentów i wyników.) Słownik pojęć (Moduł Słownik pojęć umożliwia uczestnikom stworzenie i prowadzenie spisu definicji i pojęć lub gromadzenie i organizowanie zasobów lub informacji.) Test (Quiz) (Moduł Test pozwala nauczycielowi na tworzenie testów składających się z pytań wielokrotnego wyboru, prawda-fałsz, dopasowań i innych rodzajów. Każde podejście jest automatycznie oceniane, a prowadzący może decydować, czy wyświetlać informacje zwrotne i/lub poprawne odpowiedzi.) Warsztat (Moduł Warsztat pozwala na zbieranie, przeglądanie oraz wzajemną recenzję prac przesłanych przez studentów. Studenci składają prace w dowolnym formacie (mogą być to pliki takie jak word, excel, graficzne itp, lub tekst wprowadzany bezpośrednio do edytora). Webinarium (Zaplanuj swoje spotkanie używając aplikacji Webinarium. Aplikacja Webinarium pozwala Ci bezpośrednio z platformy Moodle, zaprosić swoich studentów na spotkanie.) Wiki (Moduł Wiki umożliwia uczestnikom dodawanie i edytowanie zbioru powiązanych ze sobą stron. Wiki może być tworzone w trybie grupowym, wtedy jest edytowana przez wszystkich uczestników lub w trybie indywidualnym – wtedy każdy tworzy swoją odrębną wiki.) Wybór grupy (Aktywność Wybór grupy umożliwia studentom dokonanie samodzielnego wyboru grupy w kursie. Nauczyciel może które grupy mogą być wybrane przez studenta oraz maksymalną liczbę studentów w każdej z nich.) Zadanie (Moduł Zadanie pozwala nauczycielowi na komunikowanie się, zbieranie prac, ocenę i ich komentowanie.)

Zasoby

• Adres URL (Adres URL umożliwia dodanie linku do strony WWW. Prowadzący może dodać link m.in. do strony głównej ale również do dokumentów czy obrazów znajdujących się na stronie WWW.)
• Etykieta (Moduł Etykieta  umożliwia wstawienie tekstu i obrazów pomiędzy aktywnościami na stronie kursu.)
• Folder (Moduł Folder pozwala na wyświetlanie wielu plików w pojedynczym folderze, redukując potrzebę przewijania strony.)
• Książka (Książka jest zasobem będącym repozytorium materiałów do nauki zawierającym różne aktywności oferowane przez platformę.)

• Plik (Moduł Plik umożliwia dodanie pliku jako zasobu dostępnego z poziomu kursu. W zależności od ustawień sposobu wyświetlania pliku, jego zawartość może być wyświetlana np. na całej stronie przeglądarki internetowej lub może być udostępniona w postaci zasobu z wymuszoną opcją pobierania. Należy upewnić się czy studenci mają zainstalowane odpowiednie oprogramowanie niezbę

  dne do otworzenia zawartości udostępnianego pliku. Plik może być udostępniony m.in. w formie: * prezentacji wykładowych * materiałów wspomagających zajęcia laboratoryjne.)

• Strona (Moduł Strona pozwala na tworzenie stron przy pomocy edytora tekstowego. Strona może zawierać tekst, grafikę, dźwięk, wideo, linki do innych stron oraz wbudowaną zawartość taką jak np. Google Maps czy Youtube. Dla dużej ilości treści zaleca się wykorzystanie modułu książki zamiast pojedynczej strony.)

Portal eNauczanie udostępnia m.in. zasób Zbiór dokumentów, który służy do zamieszczania w kursie dokumentów (plików) – wyłącznie w formacie PDF w trybie chronionym, to znaczy z wyłączoną możliwością pobierania i drukowania plików przez uczestników kursu. Zasób może być przydatny dla tych Prowadzących, którzy z różnych powodów chcieliby zapobiec bezpośredniemu pobieraniu (zapisywaniu) plików na dysk przez studentów lub ich drukowaniu, nie wyklucza jednak innych metod kopiowania dokumentu opisanych poniżej.

Dodanie zasobu do kursu i korzystanie z niego

W celu rozpoczęcia pracy z zasobem Zbiór dokumentów w danym kursie elektronicznym, należy zalogować się do eNauczania, przejść do posiadanego kursu, po czym włączyć tryb edycji (widok ogólny po wejściu w kurs → ikona koła zębatego → Włącz tryb edycji).

Następnie w zamierzonym miejscu kursu kliknij w opcję Dodaj aktywność lub zasób.

Z wyświetlonej listy wskaż zasób Zbiór dokumentów i kliknij przycisk Dodaj.

Moduł zostanie dodany do kursu i od razu wyświetli się tryb edycji ustawień:

1. W polu Nazwa nadaj nazwę temu składnikowi kursu, zgodnie z treścią zawartą w plikach PDF, które za chwilę umieścisz.

2. W opcji Wyświetlaj zawartość zbioru możesz zdecydować, czy grupę dokumentów PDF wyświetlać w postaci jednej pozycji w kursie, po kliknięciu której wyświetlone zostaną poszczególne pliki (ustawienie pn. Zgrupowane w osobną aktywność (folder)) czy też w treści kursu bezpośrednio prezentować odnośniki do poszczególnych plików (ustawienie pn. Wyświetlaj na stronie kursu). Można w tym miejscu zarządzać również opcją Pokaż zawartość podfolderów.

3. Główne miejsce widoku ustawień stanowi sekcja o nazwie PDF, w której Prowadzący umieszcza pliki luzem (akceptowane są wyłącznie pliki o rozszerzeniu PDF) lub w ramach folderów grupujących zestaw dokumentów. Za pomocą przycisku (1) dodawać można pojedyncze pliki, natomiast przycisk (2) pozwala tworzyć podfoldery. Po wejściu w dany podfolder, w ramach zasobu można osadzić kolejne pliki lub bardziej zagnieżdżone podfoldery, tworząc w ten sposób swoistą strukturę dokumentów w ramach kursu.

4. Kolejne dostępne sekcje ustawień są typowe dla każdego rodzaju zasobów w eNauczaniu i domyślnie nie wymagają modyfikacji.

5, Finalnie potwierdź ustawienia zasobu za pomocą przycisku Zapisz i wróć do kursu albo Zapisz i wyświetl.

6. Pliki PDF otwierane za pomocą omawianego zasobu prezentowane będą w dedykowanej przeglądarce, spod której drukowanie treści oraz pobieranie plików na własny komputer jest zdecydowanie utrudnione, zgodnie z przyjętą ideą.

Przykładowy wygląd zasobu Zbiór dokumentów po wgraniu plików i po zdefiniowaniu jednego folderu:

Jedną z dostępnych możliwości portalu eNauczanie PG jest aktywność Frekwencja, która w zależności od potrzeb może pełnić rolę dziennika obecności lub wspomagać kontrolę obecności na zajęciach. Na podstawie zebranych informacji dot. obecności, można przeglądać zestawienia na poziomie eNauczanie oraz generować raporty w formie arkuszów Excel (z poziomu arkusza kalkulacyjnego można prowadzić dalszą obróbkę danych, stosownie do indywidualnych wymagań). Co istotne, moduł Frekwencja uwzględnia wszystkich studentów przypisanych do e-kursu (bez względu na metodę zapisu: samodzielne przypisanie studentów do kursu przez Prowadzącego lub za pomocą integracji pomiędzy portalami Moja PG a eNauczanie), włącznie z tymi osobami, które nigdy nie zalogowały się w kursie (a które pozostają jego uczestnikami).

Dodanie modułu do kursu

W celu rozpoczęcia pracy z modułem Frekwencja w danym kursie elektronicznym, należy zalogować się do eNauczania, przejść do posiadanego kursu, po czym włączyć tryb edycji (widok ogólny po wejściu w kurs → ikona koła zębatego → Włącz tryb edycji).

Następnie w zamierzonym miejscu kursu (zwykle w pierwszej lub drugiej części kursu; można również utworzyć dedykowaną sekcję w kursie) kliknij w opcję Dodaj aktywność lub zasób. Z wyświetlonej listy wskaż aktywność Frekwencja i kliknij przycisk Dodaj. Moduł zostanie dodany do kursu i od razu wyświetli się tryb edycji ustawień:

• w polu Nazwa podaj nazwę własną składnika kursu (dla lepszego zrozumienia przez studentów, sugerujemy wpisać np. Obecność, Obecność studentów albo Kontrola obecności),
• w sekcji Ocena zdecyduj, czy obecność ewidencjonowana w module Frekwencja ma być oceniania, czy też nie – wybierając wartość w polu Typ,
• w standardowych zastosowaniach pozostałe opcje w dalszych sekcjach można pozostawić bez zmian (chyba, że Prowadzący stosuje pracę w trybie grup i inne zaawansowane ustawienia).

Przejdź na sam dół widoku ustawień i zapisz zmiany (przycisk Zapisz i wyświetl pozwoli od razu przejść do pracy z modułem Frekwencja).

Omówienie dostępnych zakładek modułu (oraz ich możliwości)

Po wejściu w moduł Frekwencja Prowadzącemu wyświetlany jest zestaw zakładek (zalecana kolejność pracy z zakładkami podana jest w dalszej, niższej części instrukcji; poniżej przedstawiony jest przegląd funkcjonalności dostępnych zakładek):

• Sesje – spis zdefiniowanych terminów (daty i zakresy godzin), w których sprawdzana jest obecność studentów, terminy te nazywane są w module Sesjami. Do wyświetlania można stosować filtry, w tym miejscu możesz ponadto modyfikować i usuwać sesje.
• Dodaj sesję – miejsce definiowania sesji (tj. terminów sprawdzania obecności studentów). Można utworzyć sesje ręcznie, wskazując dla każdej termin i zakres godzin. Sekcja Dodaj sesje wielokrotne pozwala generować zestaw sesji, o ile ich termin da się określić w sposób regularny, np. co tydzień we wtorki i czwartki przez x tygodni, do zadanej daty końcowej. Każda sesja może być opatrzona opisem, np. Obecność na wykładzie (webinarium). W obecnym kształcie modułu nie jest możliwe zaimportowanie np. posiadanego już kalendarza zajęć.

  Bardzo istotna jest sekcja Rejestrowanie przez studenta, która determinuje tryb pracy danej sesji (czyli pojedynczego terminu sprawdzenia obecności). Włączenie opcji Zezwól studentom na rejestrowanie obecności umożliwia studentom samodzielne deklarowanie (po zalogowaniu się w kursie i kliknięciu w moduł Frekwencji) swojej obecności w danej sesji. Poza zakresem czasowym danej sesji (przed lub po dacie i/lub przedziałem godzinowym), student nie będzie mógł samodzielnie potwierdzić swojej obecności (będzie to mógł zrobić np. w kolejnej sesji, o ile zmieści się w przedziale czasowym i o ile dostępne są dalsze sesje). Moduł Frekwencja zapewnia więc logikę związaną z otwieraniem i zamykaniem okien czasowych (zdefiniowanych sesji). Widoczną tu opcję Automatyczne oznaczanie można pozostawić bez zmian (tj. w wartości Wyłączone).

  Pozostawienie wyłączonej opcji Zezwól studentom na rejestrowanie obecności spowoduje, że studenci nie będą mieć możliwości samodzielnej deklaracji swojej obecności w kursie, w ramach sesji (tj. w oknach czasowych). Wpisywanie obecności staje się wówczas zadaniem realizowanym przez Prowadzącego.

• Raport – zapewnia widok prostego zestawienia, które podaje wszystkich studentów zapisanych do kursu, ich obecności (lub brak) w poszczególnych sesjach. Do wyświetlania można stosować filtry, włącznie z podsumowaniem. Zakładka podaje więc poglądowy stan obecności studentów.
• Eksport – miejsce generowania raportu z obecności studentów w formie pliku (do wyboru: format Excel, OpenOffice lub „zwykły” plik tekstowy). Raport można utworzyć dla grup (o ile są używane w kursie), dla wszystkch lub dla wybranych studentów, uwzględniając wszystkie sesje (okna czasowe) lub określony przedział czasu. Chcąc uzyskać w raporcie numery albumów studentów, należy koniecznie włączyć pole Numer ID, ponieważ pole Identyfikator studenta przechowuje wyłącznie numer techniczny studenta (nieprzydatny Prowadzącym).
• Zestaw statusów – widok daje dostęp do zarządzania rodzajami obecności studentów (lub jej braku), zwanych tu statusami. Domyślnym zestawem statusów jest: Obecny, Usprawiedliwiony, Spóźnienie, Nieobecny. Prowadzący może według własnych potrzeb dodawać, usuwać i zmieniać rodzaje obecności, tworząc również własne zestawy obecności. Skróty rodzajów obecności, zwykle jednoliterowe, mogą posiadać maksymalnie dwa znaki.

• Uczestnicy tymczasowi – zakładka umożliwia Prowadzącemu szybkie dodanie osoby do prowadzonej ewidencji obecności, która do tej pory nie została przypisana do e-kursu (lub się do niego nie zapisała, jeśli kurs zezwala na samodzielne zapisy). W dalszej kolejności, uczestnika tymczasowego można scalić (złączyć) z realnie przypisanym uczestnikiem kursu (o ile w toku kursu, omawiana osoba dołączy do kursu). Dodanie w tym miejscu osoby nie powoduje oczywiście faktycznego przypisania uczestnika (studenta) do danego kursu, jest to raczej dodatkowe narzędzie dla Prowadzącego, jeśli pragnie on wciągnąć do ewidencji osobę, która do kursu jeszcze się nie zapisała (lub nie została dopisana), lecz z pewnością wkrótce dołączy do faktycznych uczestników kursu.
  W kontekście opcji samodzielnej deklaracji obecności przez studentów warto wyjaśnić, że dopóki wpis danej osoby w ewidencji obecności wynika jedynie z faktu dopisania jej w uczestnikach tymczasowych, obecność takiej osoby w sesji może określać wyłącznie Prowadzący (ponieważ, jak wspomniano, w stanie faktycznym wpis takiej osoby nie stanowi jeszcze uczestnika kursu). Z chwilą scalenia takiego wpisu do faktycznie istniejącego uczestnika kursu, będzie on mógł już samodzielnie podawać swoją obecność w ramach kolejnych sesji (okien czasowych).

Proponowany sposób pracy z modułem (dobre praktyki)

1. Dodaj aktywność Frekwencja do posiadanego kursu (sugerujemy umieszczenie go w jednej z pierwszych części kursu tak, aby był dobrze widoczny dla studentów), przejdź do widoku zakładek tego modułu.
2. Jeśli w module Frekwencja przewidujesz włączenie możliwości samodzielnego oznaczania obecności przez studentów, to w ramach dobrej praktyki, umieść zasób Etykieta nad modułem Frekwencja (Dodaj aktywność lub zasób → sekcja Zasoby → Etykieta) i wpisz krótką jednoznaczną informację, która poinformuje studentów o tym, że wymagasz od nich oznaczania obecności w podanych tam terminach (oknach czasowych, sesjach). W przygotowanej informacji użyj formatowania, na przykład większego rozmiaru fontu i koloru czerwonego, aby zwrócić uwagę odbiorców kursu. Dzięki temu, zwiększysz szansę właściwego zrozumienia (i świadomości) tego wymagania wśród studentów. Dodatkowo, powiadom uczestników kursu o obowiązku związanym z oznaczaniem obecności tak, by nie byli zaskoczeni Twoim wymaganiem.
   Niemniej, możliwa jest sytuacja, w której na przykład spieszący się uczestnik kursu, nie przeczyta lub nie zobaczy informacji oraz modułu Frekwencja i przejdzie do dalszych treści kursu – nie oznaczając swojej obecności. Stąd też sygnalizujemy, że możliwe jest techniczne włączenie logiki w kursie: jeśli student świadomie nie oznaczy obecności przynajmniej jeden raz, na przykład dalsza część kursu lub jakaś jego część nie będzie dla niego dostępna. Rozwiązanie to zostało omówione w części Studium przypadku niniejszej instrukcji.
3. W zakładce Zestaw statusów ustal, z jakich rodzajów obecności (tzw. statusów) zamierzasz korzystać oraz czy mają one jakąkolwiek wartość oceny wobec studenta (sam fakt prowadzenia ewidencji obecności nie wymaga oceniania studentów, ocenianie ma sens jedynie wówczas, gdy w kursie korzysta się w ogóle z oceniania).
4. Przejdź do zakładki Dodaj sesje i zdefniuj zgodnie z potrzebami okna czasowe (tzw. sesje), w których ma być sprawdzana obecność studentów. Możesz dodać ręcznie wiele sesji w różnych terminach. Sekcja Dodaj sesje wielokrotne pozwoli Tobie wygenerować zestaw sesji, o ile ich termin da się określić w sposób regularny, np. co tydzień we wtorki i czwartki przez x tygodni, do zadanej daty końcowej. Każda sesja może (i powinna) być opatrzona opisem, np. Obecność na wykładzie (webinarium) lub Obecność na seminarium.
5. W zakładce Sesje przejrzyj utworzone okna czasowe (sesje). W toku trwania kursu, w zakładce Raport możesz przeglądać jak kształtuje się obecność studentów. Przydatnym może się tu okazać filtr Podsumowanie.
6. Załóżmy, że student spóźnił się o kilka minut i nie mógł oznaczyć swojej obecności, choć bardzo mu zależy na obecności i uczestnictwie w zajęciach (o ile włączona jest opcja samodzielnego oznaczania obecności przez studentów). Jeśli wyrażasz taką wolę, w każdej chwili w zakładce Sesje możesz za pomocą ikony koła zębatego w danej sesji (oknie czasowym) zmienić zakres czasowy i przesunąć koniec przedziału czasu np. o kilka, kilkanaście minut. Dzięki temu, zainteresowany student będzie mógł oznaczyć swoją obecność. Sam moduł Frekwencja nie udostępnia jednak opcji tolerancji czasowej wobec studentów.
7. W dowolnym momencie toku nauczania możesz sporządzić raport w postaci pliku (arkusza kalkulacyjnego z dalszą możliwością obróbki danych). Skorzystaj w tym celu z zakładki Eksport. Przed utworzeniem raportu, nie zapomnij włączyć pola Numer ID, aby uzyskać w raporcie numery albumów studentów. Z kolei pole Identyfikator studenta możesz wyłączyć.
8. W razie potrzeby, w dowolnym momencie możesz dodawać albo usuwać sesje obecności (nawet, jeśli w danej sesji wykazane są obecności), a także samodzielnie wpisywać obecności studentom – nawet wtedy gdy dana sesja przewiduje rejestrację obecności przez studentów.

Uwagi końcowe

1. O ile nie zaznaczono inaczej, każda sesja (okno czasowe) sprawdzania obecności generuje wpis do kalendarza wydarzeń w kursie. Uczestnicy dysponują więc wyraźnym wskazaniem dot. akcji sprawdzania obecności w kalendarzu 
2. W kursie możesz użyć jednego modułu Frekwencja (np. na początku kursu) i prowadzić zbiorczą ewidencję obecności. Alternatywnie, możesz umieścić wiele takich modułów w kursie, prowadząc oddzielną ewidencję dla poszczególnych części kursu.
3. W kontekście samodzielnego wykazywania obecności przez studentów: domyślnie moduł Frekwencja stanowi jeden z wielu składników kursu i (bez dodatkowych ustawień) technicznie nie wymusza w żaden sposób na uczestnikach kursu obowiązku potwierdzania obecności. W związku z tym faktem, brak wpisanej obecności w omawianym module nie musi oznaczać, że student w stanie faktycznym nie był obecny w kursie. Dlatego też dostępnymi środkami należy dążyć do skutecznego uświadamiania studentom obowiązku potwierdzania własnej frekwencji.
4. Jeśli w module stosowane będzie samodzielne oznaczanie obecności przez studentów, za pomocą narzędzi dostępnych w eNauczaniu można zapewnić, aby każdy zapisany uczestnik kursu był zmuszony do wykazania obecności – przynajmniej jeden raz w sposób świadomy. Przykładowe rozwiązanie zostało omówione w części Studium przypadku niniejszej instrukcji.
5. Omawiany moduł bazuje na idei okien czasowych (sesji) definiowanych przez Prowadzącego, w których rodzaje obecności (lub nieobecności) definiuje Prowadzący. Frekwencja w ramach sesji jest wykazywana przez uczestników (studentów) kursu albo przez Prowadzącego, zależnie od ustawień każdej z sesji. Moduł nie posiada informacji o rzeczywistym planie zajęć Prowadzącego i bazuje wyłącznie na zdefiniowanych sesjach czasowych. Moduł nie realizuje jakkolwiek rozumianej automatyzacji w zakresie ewidencji spóźnień studentów, czy też śledzenia logowania (albo jego braku) w kursie. Precyzyjne „surowe” techniczne informacje o datach, godzinach i rodzajach czynności wykonywanych przez uczestników, Prowadzący może pozyskać samodzielnie z tzw. logów kursów.

Studium przypadku: ustawienie konieczności wpisania obecności przez studentów i uzależnienie od tego udzielenia dostępu do składników kursu

W studium przypadku założono, że Prowadzący zamierza korzystać z sesji obecności wypełnianych samodzielnie przez studentów.
Jak wyżej wspomniano, mimo że przeznaczeniem modułu Frekwencja jest ewidencja obecności, to w stanie faktycznym domyślnie moduł ten nie ma możliwości technicznego wymuszenia na studentach wykazywania obecności. Stąd też, w szczególności (umyślnie lub nie), mogą oni pominąć wykazywanie obecności i przejść do dalszych treści e-kursu. W ten sposób prowadzona ewidencja może być niepełna. 

Korzystając z wbudowanych możliwości platformy eNauczanie PG, można włączyć logikę uzależnienia przydzielenia dostępu do treści kursu od faku wykazania obecności. W tym celu w trybie edycji wykonaj następujące czynności w posiadanym kursie:

1. W dodanym module Frekwencja przejdź do zakładki Zestaw statusów i ustal dla jedynego dostępnego tam statusu (uwzględniając bowiem zalecenia instrukcji, rekomendowane jest w tym scenariuszu korzystanie z wyłącznie jednego rodzaju obecności) umowną wartość punktową, np. 1.0 i zapisz zmiany.
2. Wróć do ogólnego widoku kursu. Przy aktywności realizującej frekwencję kliknij opcję Modyfikuj → Edytuj ustawienia. W wyświetlonym widoku ustawień, w sekcji Ocena wybierz typ oceny Punkt, jako maksimum punktów podaj umownie 100, Próg zaliczeniowy: 1,00
3. W sekcji Ukończenie aktywności na liście wyboru opcji wybierz Pokaż aktywność jako kompletną, gdy warunki są spełnione i włącz opcję Student musi otrzymać ocenę, aby ukończyć tę aktywność. Zapisz zmiany i wróć do widoku ogólnego kursu.
4. Zdecyduj, jaki składnik kursu chcesz uczynić niedostępnym w przypadku gdy student ani razu nie wprowadzi swojej obecności w module Frekwencja. Możesz wskazać całą sekcję (cześć kursu) i/lub pojedynczą aktywność lub zasób albo kolejną sekcję kursu. Na przykład, aktywność Webinarium możesz uczynić niedostępną w przypadku gdy student w ogóle nie oznaczy swojej obecności. Niezależnie, czy wprowadzasz blokadę dla pojedynczego składnika kursu, czy też jego części, kliknij przy ustalonym elemencie kursu opcję Modyfikuj → Edytuj ustawienia. 
5. W wyświetlonym widoku ustawień, w sekcji Ogranicz dostęp kliknij na przycisk Dodaj ograniczenie. Pokazane zostanie niewielkie okienko, w którym wskaż Ukończenie aktywności. We wstępnie dodanym warunku logicznym z listy pn. Wybierz wskaż ten składnik kursu, który odpowiada za ewidencję obecności. W drugiej liście wskaż pozycję musi być oznaczone jako ukończone. W ten sposób zbudowany został warunek logiczny dla umożliwienia dostępu do danego składnika kursu. Zapisz zmiany i wróć do widoku ogólnego kursu.

6. Składnik kursu (lub jego część) na którym ustawiony został warunek logiczny, opatrzony zostanie adnotacją techniczną. Zadbaj jednocześnie o skuteczne powiadomienie uczestników kursu o tym, iż dana treść w kursie została celowo zablokowana i że do odblokowania dostępu wymagane jest wykazanie swojej obecności w nazwanym składniku kursu – w czasie określonym przez sesję (okno czasowe). Zdarza się bowiem, że niektórzy uczestnicy kursów mylnie interpretują nałożoną blokadę jako błąd oprogramowania lub błąd własnego konta, nie rozumiejąc przy tym intencji Prowadzącego oraz treści adnotacji technicznej związaną z blokadą.

7. Zwróć uwagę, że do realizacji ww. zadania użyte zostało ocenianie obecności. Jeżeli w pozostałej części kursu ocenianie studentów nie jest używane, nie ma potrzeby podejmowania dalszych dodatkowych czynności. Jeśli jednak stosujesz świadomie ocenianie studentów w pozostałych częściach kursu, a nie chcesz zarazem aby obecność studentów była oceniana, niezbędne będzie zmodyfikowanie ustawień dziennika ocen w kursie tak, aby oceny z obecności (mające tu raczej charakter techniczny niż praktyczny) nie były brane pod uwagę. W tym celu, będąc w widoku ogólnym kursu, kliknij w ikonę koła zębatego → Ustawienia dziennika ocen. W pierwszym wierszu, przechowującym nazwę kursu, kliknij w opcję Modyfikuj → Edytuj ustawienia. W polu Zestawienie wybierz na przykład Średnia ważona ocen i zapisz zmiany. Następnie w polu wartości wagi (czyli istotności), w wierszu przechowującym moduł do ewidencji obecności wskaż zerową wagę (0,0) tak, aby „techniczne” oceny uzyskane z obecności nie miały żadnego wpływu na ocenę związaną z dydaktyką.

8. Rozważ, że korzystając z elastyczności platformy i uniwersalnego charakteru modułów, możesz nawet przed każdą częścią kursu albo ważnym składnikiem kursu, na przykład przed kolejnymi webinariami ustawić aktywność Frekwencja i dodając zależność logiczną, zablokować dostęp do kolejnych webinariów pod warunkiem potwierdzenia obecności przez studentów. Tym sposobem można w sposób cząstkowy zebrać ewidencję dla poszczególnych części (etapów) prowadzonej dydaktyki.

Jedną z dostępnych aktywności na platformie eNauczanie PG jest Zadanie. Ten typ treści w kursie umożliwia prowadzącemu określenie pracy, którą studenci mają wykonać i przedstawić w formie elektronicznej, przesyłając na serwer platformy. Typowe zastosowanie to przesyłanie projektów, sprawozdań, raportów studenckich itp. Moduł posiada funkcje umożliwiające wystawianie ocen. Jeśli ocenie będzie podlegać przesłany plik, domyślnie format przesyłanych danych pozostaje dowolny, można go jednak ograniczyć do wskazanych formatów.

Dodanie aktywności do kursu i korzystanie z niej

W celu rozpoczęcia pracy z aktywnością Zadanie w danym kursie elektronicznym, należy zalogować się do eNauczania, przejść do posiadanego kursu, po czym włączyć tryb edycji (widok ogólny po wejściu w kurs → ikona koła zębatego → Włącz tryb edycji).

Następnie w zamierzonym miejscu kursu kliknij w opcję Dodaj aktywność lub zasób.

Z wyświetlonej listy wskaż aktywność Zadanie (ostatnia pozycja na liście aktywności) i kliknij przycisk Dodaj. Moduł zostanie dodany do kursu i od razu wyświetli się tryb edycji ustawień:

1. W polu Nazwa zadania podaj komunikatywną nazwę zadania, zgodnie z tym, jakich efektów pracy studentów będziesz oczekiwać.
2. Opis pozostaje opcjonalny. Może być jednak przydatny, jeśli stawiasz wiele konkretnych wymagań dotyczących nadsyłanych prac.
3. W opcji Dodatkowe pliki możesz wgrać niezbędne lub pomocne pliki w kontekście zadania wykonywanego przez studentów (np. wzór sprawozdania lub wzór strony frontowej nadsyłanej pracy).
4. W sekcji Dostępność należy określić ramy czasowe działania aktywności:

• jeśli pole Zezwól na przesyłanie zadań od będzie włączone, uczestnicy kursu nie będą mogli nadsyłać prac przed wskazanym terminem (zalecamy włączyć pole i podać datę oraz godzinę),
• jeśli pole Termin oddania będzie włączone, wskazana zostanie data oczekiwanego złożenia pracy przez studentów. Prace oddane po tym terminie oznaczane będą jako opóźnione (zalecamy włączyć pole i podać datę oraz godzinę),
• jeśli pole Ostateczny termin będzie włączone, nie będzie możliwe oddanie zadania po upływie wskazanego terminu (zalecamy włączyć pole i podać datę oraz godzinę),
• ostatnie pole Przypomnij mi o ocenianiu do… umożliwia wskazanie prowadzącemu daty i godziny, do której czynność oceniania powinna być sfinalizowana. Przypomnienie o tym terminie będzie wyświetlane w kokpicie użytkownika

5. Bardzo istotne są opcje zawarte w sekcji Typy zadań. W pierwszej dostępnej tam opcji, tj. Typy zadań należy ustalić, w jakim trybie będzie funkcjonować zadanie:

• Tekst online – studenci będą mogli umieszczać bezpośrednio swoje odpowiedzi w aktywności Zadanie w formie zawartości tekstowej
• Przesyłane pliki (najczęściej stosowane) – studenci będą mogli przesyłać swoje prace (zadania, opracowania, sprawozdania) w formie plików: jednego lub więcej. Maksymalna wielkość pojedynczego pliku wynosi 100MB. Przy włączonej opcji, ustawić można również ilość akceptowanych prac od jednej osoby oraz dozwolone (wg Twojego uznania) rozszerzenia przesyłanych plików.

6. W sekcji Ustawienia przesyłania zadania warto włączyć opcję Wymagać oświadczenia dot. przesyłanej pracy? – dzięki temu zwiększysz wśród uczestników kursu świadomość, że powinni przesyłać opracowania będące wyłącznie ich autorstwa.

7. Zapisz ustawienia, klikając na jeden z dwóch przycisków na damym dole widoku. Będąc w widoku ogólnym kursu, kliknięcie na Zadanie jako składnika kursu umożliwia prowadzącemu przejrzenie prostych statystyk oraz przejście do zbiorczego widoku nadesłanych prac (z możliwością wystawienia oceny wraz z komentarzem) – służy do tego przycisk Zobacz wszystkie zadania. Z kolei kliknięcie na przycisk Ocena prowadzi do specjalnego widoku oceniania z możliwością zamieszczania adnotacji, uwag, podkreśleń itp. Widok oceniania współpracuje z plikami w formacie PDF. Jeśli więc nie ma przeciwskazań, to do nadsyłanych plików rekomendujemy wskazanie formatu PDF.

Jeśli studenci nadesłali swoje prace do ocenienia (tj. istnieje co najmniej jedna praca do oceny), możesz kliknąć na przyciskZobacz wszystkie zadania. Jeśli nie ma nic do ocenienia – widok będzie opatrzony adnotacją: „Brak danych do wyświetlenia”.

Przy wystawianiu oceny, możliwe jest opatrzenie oceny komentarzem prowadzącego. Ocena zostanie odnotowana w Dzienniku ocen w ramach kursu.

W celu orientacyjnego upewnienia się, w jaki sposób przygotowaną aktywność widzą studenci, możesz z górnego paska narzędziowego kliknąć na własne imię i nazwisko. Wyświetlone zostanie menu, którego ostatnia pozycja to Zmień rolę na… – wybierz rolę studenta. Zobaczysz wówczas kurs z perspektywy studenta. Po dokonaniu inspekcji, należy wrócić do tego pola i wybrać Powrót do mojej standardowej roli.

Możesz również obejrzeć screencast opisujący ustawienia aktywności Zadanie.

Więcej nagrań znajdziesz na stronie Przewodnika po eNauczaniu.